Welkom bij de
Reumapatiëntenvereniging Zoetermeer e.o.
RPV Zoetermeer e.o. is opgericht op 7 mei 1982 en is door de belastingdienst aangemerkt als een Algemeen nut beogende instelling
(ANBI).
Giften aan de vereniging zijn in veel gevallen fiscaal aftrekbaar, zie voor meer informatie de website van de belastingdienst.
Correspondentie adres:
Inloopspreekuur
In het Forum wordt iedere eerste woensdagochtend van de maand een inloopspreekuur gehouden. Deze inloopspreekuren zijn gratis,voor iedereen toegankelijk en er wordt ruim de tijd genomen voor een gesprek. U hoeft zich niet van tevoren aan te melden. De spreekuren vinden plaats van 11 tot 13 uur op het Plein Gezondheid & Welzijn.
Het Forum kunt u bereiken via een van de drie ingangen: Stadhuisplein 1, Engelandlaan 502 en Perron Randstadrail halte Stadhuis
Reuma Volksziekte
Eén op de vijf Nederlanders ouder dan 20 jaar heeft een vorm van reuma: dat zijn 2,3 miljoen mensen.
Eén op de zeven Nederlanders heeft artrose: dat zijn 1,8 miljoen mensen.
Eén op de acht Nederlanders is onder behandeling of onder controle van een arts vanwege reumatische klachten.
Op dit moment zijn er meer dan 200 reumatologen werkzaam in Nederlandse ziekenhuizen.
Grieks
Het woord “reuma” is afkomstig uit het Grieks.
Reuma betekent ‘stroom’ of ‘ziekteverwekkende vloeistof’.
De herkomst van de naam zegt dus niet veel over de ziekte zelf, maar maakt wel duidelijk dat ook de Grieken deze aandoening al kenden.
AU!
Reuma doet pijn. Een van de belangrijkste medicijnen voor mensen met reuma is dan ook de pijnstiller. Door de jaren heen zijn de pijnstillers steeds meer geperfectioneerd. Zo zijn er tegenwoordig de NSAID’s (Non-Steroidal Anti-Inflammatory Drugs) die zelfs een ontstekingsremmende werking hebben.
Dat is mooi, maar gewrichtsschade voorkomen doen deze middelen niet. Ook moet de patiënt maagbeschermers gebruiken tegen de bijwerkingen ervan.
ACUTE SARCO�DOSE
Bij sacoïdose ontstaan ontstekingen in verschillende delen van het lichaam. Daarbij hopen witte bloedcellen zich op. Dit is zichtbaar onder de microscoop en op röntgenfoto’s. Deze ophopingen heten granulomen. Soms zijn ze voelbaar als zwelling of knobbel in of onder de huid. De ziekte verloopt bij iedereen anders. Het kan zijn dat men helemaal geen klachten heeft, maar dat de ziekte toevallig wordt ontdekt, bijvoorbeeld bij het maken van een longfoto. Daarop ziet de arts dat de lymfeklieren vergroot zijn. Heeft de patiënt wel klachten, dan betreft dat de longen, huid of gewrichten. Bij de acute vorm van sarcoïdose verdwijnen de klachten binnen één à twee jaar. Soms gaat de acute vorm over in de chronische vorm. Sacoïdose komt vaker voor bij het negroïde ras.
ARTRITUS PSORIATICA ( Aps )
Dit is een gewrichtsaandoening die voorkomt bij mensen met de huidziekte psoriasis. Ongeveer acht procent van de mensen met psoriasis krijgt problemen met de gewrichten. Artritis psoriatica begint vaak tussen het twintigste en dertigste jaar, maar kan ook op latere leeftijd ontstaan. Bij iedereen zijn verloop en ernst van de ziekte anders. Artritis psoriatica is een ziekte van het bewegingsapparaat en wordt daarom tot dereumatische aandoeningen gerekend. Hiervan zijn er ruim honderd. De ziekte kan lijken op reumatoïde artritis, een vorm van chronische ontstekingsreuma, maar verloopt meestal milder.
ARTERIITUS TEMPORALIS ( AT )
Arteriitis Is De Latijnse Naam Voor Bloedvatontsteking.
Temporalis is de naam voor het gebied waar het bloedvat zich bevindt, namelijk bij de slaap aan de zijkant van het hoofd.
Alhoewel ook een reumatische aandoening, verwar arteriitis niet met artritis, wat gewrichtsontsteking betekent.
Arteriitis temporalis komt meestal voor aan één zijde van het hoofd, maar aan beide kanten is ook mogelijk. De ziekte komt met name voor bij mensen ouder dan 50 jaar en vaker bij vrouwen dan bij mannen.
Opmerking:
Zie Ook : Virale Artritis, Reumatoïde Artritis ( Ra ),
�Reactieve Artritis En Bactriële Artritis
ARTROSE ( A ) er is ook: POLY � ARTROSE ( PA )
Bij artrose gaat het kraakbeen in kwaliteit achteruit en wordt het dunner en zachter. Dit kan in alle gewrichten optreden, maar komt vaker voor in de nek, onderrug, knieën, heupen, duim, vingers en grote teen. Deze aandoening is chronisch en langzaam progressief. Dat wil zeggen dat het proces niet stopt en verval van het kraakbeen langzaam erger wordt.
Van alle reumatische aandoeningen komt artrose vaak in één adem genoemd met veroudering en slijtage. Alsof degene die eraan lijdt oud en versleten is. Dit beeld doet geen recht aan de werkelijkheid. Ook wekt een woord als slijtage de indruk dat er niets aan te doen is, maar dat is niet het geval. De oorzaak is nog niet weg te nemen, maar er zijn wel behandelingen.
Opmerking:
er is ook: Poly - Artrose ( PA )
BACTERI�LE ARTRITIS ( ART )
Dit is een gewrichtsontsteking als gevolg van een infectie. Een bacterie of ander micro-organisme is het gewricht binnengedrongen. Het lichaam reageert hierop met een afweerreactie. Bij deze reactie komen antistoffen en ontstekingscellen (witte bloedcelen) via de bloedbaan het gewricht binnen. Ze moeten de bacterie of het micro-organisme doden. Na afloop blijven afvalstoffen, zoals dode cellen, in het gewricht achter. Hierdoor ontstaat pus. Een bacteriële artritis komt meestal voor in één of enkele gewrichten. De ontsteking ontstaat in heel korte tijd. Een snelle behandeling met antibiotica is belangrijk. Anders kan de ontsteking het kraakbeen en het bot beschadigen.
BECHTEREW ( B )
Een van de vormen van ontstekingsreuma is de ziekte van Bechterew, vernoemd naar de Russische geleerde Von Bechterew (1859 - 1927). Door ontstekingen verstijven langzaam maar zeker het bekken, de ruggenwervels, de nek en uiteindelijk de schouders. Nog steeds reageert 30% van de mensen met deze ziekte niet op medicijnen.
BIOLOGISCH
De nieuwste medicijnen tegen reuma zijn de zogeheten `biologicals`. Ze zijn gemaakt uit levende eiwitten en blokkeren de werking van TNF-alfa, een belangrijk eiwit van het afweersysteem. Hoewel ze niet bij iedereen werken en de bijwerkingen ernstig kunnen zijn, heeft de wetenschap haar hoop gevestigd op deze nieuwe generatie antireumatica.
In rap tempo worden er nieuwe en betere medicijnen ontwikkeld.
BOTZIEKTE VAN PAGET
De botziekte van Paget is een chronische botaandoening, waarbij het evenwicht tussen de botaanmaak en de botafbraak in een bot is verstoord. Het bot wordt abnormaal snel afgebroken. Er wordt nieuw bot gemaakt, maar dat gebeurt slordig en chaotisch. Het nieuwe bot is minder stevig waardoor het kan gaan vervormen en sneller kan breken. Ook wordt het bot iets groter dan het oorspronkelijk was. De ziekte kan leiden tot pijn en vermoeidheid. Bij meer dan de helft van de patiënten komt de ziekte voor in meerdere botten tegelijk.
De botziekte van Paget is een ziekte, die bij ongeveer een tot drie procent van de volwassen bevolking voorkomt. Iets vaker bij mannen dan bij vrouwen. De ziekte openbaart zich meestal tussen de 35 en 60 jaar.
JAN VAN BREEMEN INSTITUUT
Het Jan van Breemen Instituut (JBI) is een expertisecentrum voor houding en beweging. Het instituut is gevestigd in hetzelfde gebouw als het reumafonds. In de Amsterdamse regio heeft het een centrale functie op het gebied van reumatologie en revalidatie. Het JBI is een netwerkorganisatie met poliklinische faciliteiten in de Amsterdamse ziekenhuizen.
Het JBI richt zich op de diagnostiek en behandeling van aandoeningen aan het houdings- en bewegingsapparaat. Daarnaast levert het JBI een bijdrage aan preventie van en voorlichting over deze aandoeningen.
Opmerking:
www.janvanbreemen.nlBURSITIS
Bursitis is een slijmbeursontsteking en wordt gerekend tot de reumatische aan doeningen. Vooral mensen boven de dertig jaar kunnen van deze aandoening last hebben. Bij aan wijzingen van de ziekte zal de arts een lichamelijk onderzoek doen en informeren naar de verschijnselen. Dit is nodig om te bepalen of de klacht plaatselijk is of onderdeel van een algemene reumatische ziekte. Laboratoriumonderzoek moet andere aandoeningen uitsluiten. Soms neemt men daarvoor ook röntgenfoto’s.
CHONDROCALCINOSIS
Bij chondrocalcinosis hopen kalkkristallen zich op in en rondom een gewricht. Daardoor kan het gewricht gaan ontsteken. Dit leidt tot pijn, stijfheid en zwelling.
De ontstekingen ontstaan geleidelijk in meerdere gewrichten en zijn hardnekkig. Hoe ernstig de ziekte verloopt, verschilt per persoon. De ziekte is niet te genezen. Wel kan een goede behandeling de ontstekingen afremmen en zo beschadiging van de gewrichten helpen voorkomen. Het ontstaan van kalkophopingen in een gewricht komt heel vaak voor. Het kan jaren duren voordat ze ontstekingen veroorzaken. De eerste klachten treden meestal op na het 65e levensjaar; bij erfelijke aanleg of stofwisselingsstoornissen vaak eerder.
CHRONISCHE JICHT
Chronische jicht ontstaat als uitgekristalliseerd urinezuur zich ophoopt in gewrichten en andere weefsels. Urinezuur is een normaal afvalproduct van de stofwisseling.
Gewoonlijk lost het zich op in de bloedbaan en plassen we het gewoon uit. Door allerlei oorzaken kan iemand te veel urinezuur in het bloed hebben. Chronische jicht komt voor bij mensen bij wie dit blijvend het geval is. Deze groep heeft meestal al op jonge leeftijd jicht. Ook komt jicht voor bij mensen die bepaalde medicijnen gebruiken en van wie de nieren minder goed werken. De klachten ontstaan vaak geleidelijk in meerdere gewrichten. Bovendien kan men af en toe ook een acute jichtaanval krijgen in een of meerder gewrichten.
Opmerking:
(zie ook Jicht) ( JCA )CHRONISCHE CUTANE LE
Chronische cutane LE (CCLE) noemen we ook wel chronische discoïde LE (DLE). In dat geval heeft de patiënt discusvormige plekken op de huid, die er rood, schilferig en verdikt uit zien.
De plekken zitten vooral op de behaarde hoofdhuid of in het gezicht, maar kunnen over het hele lichaam voorkomen.
Pijn of jeuk komt zelden voor. Als de plekken lang blijven, ontstaan er soms littekens. Ook kan de huid plaatselijk donker of lichter verkleuren. Het kan zijn dat de patiënt haaruitval krijgt op de plekken op het hoofd. Als er daarna een litteken ontstaat, komt het haar niet meer terug. Het komt voor dat iemand zowel DLE als Systemische Lupus Erythematodes (SLE) heeft.
CHRONICHE SACO�DOSE
Bij sarcoïdose ontstaan er ontstekingen in verschillende delen van het lichaam, waarbij witte bloedcellen zich ophopen.
Dit kun je zien onder de microscoop en op röntgenfoto’s.
Deze ophopingen heten granulomen. Soms zijn ze zelfs voelbaar als zwelling of knobbel in of onder de huid.
De chronische vorm van sarcoïdose betekent dat de klachten steeds terugkeren. Hoe ernstig de ziekte verloopt, hangt af van de organen die meedoen in het ontstekings proces.
Dit verschilt per persoon. De ziekte komt voor op alle leeftijden, maar vooral bij mensen tussen de twintig en veertig jaar. Sacoïdose komt vaker voor bij het negroïde ras.
CUTANA LUPUS ERYTHEMATODES
Cutane LE is een auto-immuunziekte. Dat wil zeggen dat het afweersysteem zich tegen het eigen lichaam keert, waarschijnlijk door samenspel van factoren zoals zonlicht, hormonen en eerdere infecties. Onder invloed hiervan produceren bepaalde witte bloedcellen (lymfocyten) auto-antistoffen. Deze richten zich tegen de huid en kunnen daar een ontsteking veroorzaken. Karakteristiek voor LE is een vlindervormige huidafwijking in het gezicht, deze was in de middeleeuwen al bekend. Omdat hij lijkt op de wonden van een wolvenbeet, dankt de ziekte daaraan zijn naam: lupus is de Latijnse naam voor wolf, Cutis betekent huid en erythematodes geeft aan dat het om roodheid gaat.
Opmerking:
zie ook SLEDISH
Dish is een aandoening waarbij extra bot aangroeit op plaatsen waar pezen of banden aan het bot hechten. Soms kan hier een lichte ontsteking ontstaan. De botaangroei ontstaat vooral aan de randen van de wervels, maar ook op andere plaatsen, zoals bij peesaanhechtingen op de knie, elleboog, schouder of hiel (hielspoor). Ook kunnen pezen en banden verkalken. Dish komt tamelijk vaak voor bij mensen boven de vijftig jaar, bij mannen vaker dan bij vrouwen, maar zelden op jongere leeftijd.
DRUG_INDUCED LE
Drug-induced LE (DILE) is een vorm van lupus erythematodes (LE). Dit is een auto-immuunziekte: het afweersysteem keert zich dus tegen het eigen lichaam. Hierdoor kunnen overal in het lichaam ontstekingen ontstaan, bijvoorbeeld in gewrichten organen of de huid. Meestal uit de ziekte zich in de vorm van Systemische lupus erythematodes (SLE), maar is het verloop iets milder. De klachten zijn meestal:
gewrichtspijn, spierpijn, huiduitslag, koorts of lymfkliervergroting. Soms kan het ook de vorm aannemen van cutane LE, een huidaandoening. DILE ontstaat vaak tussen het 50e en 70e levensjaar als gevolg van bepaalde medicijnen.
ENTHESITIS
Enthesitis is een ontsteking op de plaats waar een of meer pezen aan het bot vastzitten en wordt gerekend tot de reumatische aandoeningen. Vooral mensen boven de dertig jaar hebben er last van. Enthesitis is goed te behandelen.
De behandeling is afhankelijk van de plaats van de ontsteking.
Meestal schrijft de arts een combinatie voor van rust, ontstekingsremmende pijnstillers en fysiotherapie.
Om herhaling van de klachten te voorkomen, is het belangrijk activiteiten te vermijden die de aandoening hebben veroorzaakt.
FENOMEEN VAN RAYNAUD ( SR )
Bij dit verschijnsel zijn vingers en tenen slecht doorbloed.
Deze toestand, die regelmatig terugkeert, wordt meestal veroorzaakt door kou of op spannende gebeurtenissen. Hoewel het vaak voorkomt bij gezonde mensen, kan het een symptoom zijn van een reumatische ziekte, zoals systemische lupus erythematodes (SLE), sclerodermie of polymyositis/dermatomyositis.
FIBROMYALGIE ( F )
Bindweefsel en spieren zijn zachte onderdelen van ons bewegingsapparaat. De spieren en pezen zorgen ervoor dat de botten kunnen bewegen. De gewrichtsbanden en het bindweefsel geven de gewrichten extra steun en stevigheid.
Fibromyalgie betekent letterlijk: pijn inbindweefsel en spieren. De term beschrijft dus alleen wat er aan de hand is, maar duidt geen oorzaak aan. Klachten bij fibromyalgie zijn: pijn, stijfheid, vermoeidheid en soms stemmingswisselingen. Iedereen heeft wel eens last van pijn en stijfheid, bijvoorbeeld door een verkeerde houding, overbelasting of door een griepje. Deze klachten gaan vanzelf weer weg. Bij mensen met fibromyalgie blijft de pijn terwijl er geen beschadigingen of vergroeiingen zijn.
HYPERMOBILITEIT
Hypermobiliteit wil zeggen dat de gewrichten beweeglijker zijn dan normaal, door-dat de gewrichtsbanden erg elastisch en rekbaar zijn. Het is geen ziekte maar een ver-schijnsel, dat soms lastige gevolgen heeft. Men spreekt van het hypermobiliteits-syndroom als men spier- en gewrichtsklachten krijgt door te soepele banden. Vooral de gewrichten van de vingers, knieën en wervelkolom kunnen te soepel zijn. Vaak zijn andere gewrichten dan ook extra beweeglijk.
Hypermobiliteit komt vrij veel voor: ongeveer 4 tot 7 % van de bevolking heeft er last van. Te soepele gewrichten komen vooral voor bij jonge mensen omdat de elasticiteit van de gewrichtsweefsels afneemt bij oudere worden.
De soepelheid van de gewrichten is niet bij ieder mensenras hetzelfde.
JEUGDREUMA
Jeugdreuma kent drie verschillende vormen: de oligoarticulaire vorm, waarbij weinig gewrichten tegelijk zijn ontstoken, de poly-artculaire vorm, waarbij meteen veel gewrichten tegelijk zijn ontstoken, en de systemische vorm, waarbij niet alleen de gewrichten maar ook verschillende organen ontstoken zijn. Jeugdreuma is een verzamelnaam voor chronische gewrichtontstekingen bij kinderen tot zestien jaar en komt voor bij ongeveer één op de duizend kinderen. De medische term voor jeugdreuma is Juveniele Idiopathische Artritis, ook wel afgekort tot JIA.
JICHT ( J )
Bij jicht ontstaat plotseling een gewrichtsontsteking, meestal in het gewricht van de grote teen, al kan die ook in andere gewrichten optreden. Een jichtaanval doet erg veel pijn. Jicht hoort bij de reumatische aandoeningen. Het is een misvatting dat jicht een welvaartsziekte is. Vroeger dacht men dit, omdat mensen jichtaanvallen kregen nadat ze overmatig gegeten en gedronken hadden. Deze factoren kunnen inderdaad een jichtaanval in gang zetten, maar ze zijn niet de oorzaak. Jicht ontstaat doordat uitgekristalliseerd urinezuur zich ophoopt in het bloed.
LUPUS ( SLE )
De reumatische aandoening Lupus komt voor in verschillende vormen.
Systemische Lupus Erythematosus bijvoorbeeld is een chronische ontstekingsziekte. Patiënten hebben vooral last van bloedvatontstekingen en huidverhardingen. Deze laatste bevinden zich vooral in het gezicht en op de hoofdhuid. In 1997 publiceerde de Lupus Patiënten Groep een informatieve bundel over deze aandoening.
Methotrexaat
Middenjaren vijftig wordt het medicijn Methotrexaat ontdekt. Het werkt tegen reuma, maar verdwijnt al snel uit de praktijk vanwege de vele bijwerkingen. Jaren later blijken de bijwerkingen te komen door veel te hoge doseringen.
Inmiddels is Methotrexaat een van de meest gebruikte reumaremmers. Door deze op tijd en in hoge doseringen in te zetten, kan veel gewrichtsschade worden voorkomen.
Opmerking:
herontdektMIXED CONNECTIVE TISSUE DISEASE ( MCTD )
Mixed connective tissue disease (MCTD), gemengde bindweefselaandoening, is een aandoening die hoort tot de reumatische ziekten. MCTD heeft kenmerken van een aantal andere ziekten, zoals systemische lupus erythematodes (LE), reumatoïde artritis, sclerodermie, poly- en dermatomyositis. Ook is het fenomeen van Raynaud bijna altijd aanwezig bij MCTD.
MYOSITIS
Myositis is een chronische ontsteking van de spieren.
Myositis kan zich in alle spieren van het lichaam voordoen en veroorzaakt pijn en krachtverlies. Dit begint in de spieren van de bovenarmen en �benen. Traplopen bijvoorbeeld gaat moeizaam en het kan moeite kosten om zwaardere voorwerpen boven in de kast te zetten. In Nederland hebben naar schatting vijfduizend mensen myositis. Deze ziekte komt twee- tot driemaal vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
Hoewel myositis op elke leeftijd kan ontstaan, dus ook bij kinderen, begint de aandoening meestal bij mensen tussen de dertig en de vijftig jaar.
ONGEDIFFERENTIEERDE SPONDYLARTHROPATIE
Bij sommige vormen van reuma spelen ontstekingen van een of beide bekkengewrichten en de gewrichten van de wervelkolom een rol. Deze vormen van reuma noemen we de spondylarthropathieën. Bij de ongedifferentieerde spondylarthropathie raken de gewrichten van het bekken (SI-gewrichten) en de wervelkolom ontstoken. Deze ontsteking veroorzaakt pijn en stijfheid, maar verloopt over het algemeen mild. Soms doen ook andere gewrichten mee zoals de knie, schouder of heup. Ook peesaanhechtingen, zoals bij de achillespees, raken wel eens ontstoken. Meestal zitten de ontstekingen maar aan één kant van het lichaam.
Beschadigingen aan de gewrichten komen niet vaak voor.
OSTEOPOROSE ( O )
Veel mensen noemen dit botontkalking of botarmoede.
Bij osteoporose neemt de bot dichtheid af. De botten worden poreus: er vallen onzichtbaar kleine gaten in. Ze zijn hierdoor minder stevig en breken makkelijker, ook zonder zware belasting. Men merkt zelf niet dat men botontkalking heeft totdat er een bot breekt. Op dat moment ontstaan klachten,zoals pijn of een verandering in houding of in de stand van een bot. Botbreuken als gevolg van osteoporose komen vaak voor in de wervels (ingezakte wervels), de pols of de heup. Wereldwijd krijgt 1 op de 3 vrouwen en 1 op de 8 mannen boven de 55 jaar osteoporose. Ook jongere mensen krijgen soms osteoporose.
PALINDROOM REUMA
Palindroom reuma is een gewrichtsontsteking van een of enkele gewrichten. De ontstekingen komen in aanvallen.
Tijdens een aanval heeft een patiënt pijn en gewrichtszwelling. Ook kan hij of zij zich minder goed bewegen. Koorts kan erbij horen.Soms ontsteekt het weefsel rondom het gewricht. Dit heet peri-artritis. De aanvallen gaan normaal gesproken binnen een week over. Sommige mensen met palindroom reuma ontwikkelen een andere reumatische aandoening, bijvoorbeeld SLE (systemische lupus erythematosus).
Palindroom reuma is een zeldzame aandoening. De klachten beginnen op volwassen leeftijd, meestal bij mensen tussen dertig en zestig jaar oud.
PREDNISON
Ontstekingsreuma is een auto-immuunziekte. Het afweersysteem valt het eigen lichaam aan en veroorzaakt ontstekingen. De ontdekking van Prednison in 1948 betekent voor veel reumapatiënten een betere toekomst.
Prednison is een kunstmatig gemaakt bijnierschorshormoon dat het afweersysteem onderdrukt. Helaas heeft het medicijn vervelende bijwerkingen en werkt het niet tegen de oorzaak van reuma.
PSEUDOJICHT ( PJ )
Bij pseudo-jicht of acute chondrocalcinosis hopen kalkkristallen zich op in en rondom een gewricht, waardoor het gaat ontsteken. Dit leidt tot pijn, stijfheid en zwelling. De ontstekingen ontstaan plotseling, als een aanval. De ziekte is niet te genezen. Wel kan een goede behandeling de ontstekingen afremmen en zo beschadiging van het gewricht helpen voorkomen. Pseudo-jicht kan zich bij iedereen voordoen, maar de kans neemt toe bij het ouder worden.
Het kan jaren duren voordat een opeenhoping van kristallen in een gewricht een ontsteking veroorzaakt. De eerste klachten treden meestal op na het 65e levensjaar; bij erfelijke aanleg of stofwisselingsstoornissen vaak eerder.
RAYNAUD
Zie Fenomeen Van Raynaud
Zie Ook: Mixed Connective Tissue Disease
REACTIEVE ARTRITIS
Reactieve artritis is een gewrichtsontsteking die optreedt als reactie op een infectie ergens anders in het lichaam, die al voorbij is. Meestal gaat het om een infectie aan de darmen, urinewegen of geslachtsorganen. De gewrichtsontsteking ontwikkeld zich binnen twee tot vier weken na de infectie, en doet zich voor in een of meerdere gewrichten. De ontsteking kan in alle gewrichten voorkomen, maar meestal zijn het de grote, zoals de knieën, enkels of polsen. Deze aandoening komt bij mannen en vrouwen even vaak voor.
REUMATO�DE ARTRITIS ( RA )
Reumatoïde artritis (RA) betekent letterlijk: reumatische gewrichtsontsteking.
RA is een auto-immuunziekte: het afweersysteem keert zich tegen het eigen lichaam.
Hoe dat komt is nog niet duidelijk. RA kan sluipend beginnen of plotseling ontstaan. Het is een chronische aandoening: de ziekte gaat niet over. Soms is de ziekte actief en zijn er veel klachten, soms is er een rustige periode. Het verloop is grillig.
RA komt op alle leeftijden voor, vaker bij vrouwen dan bij mannen.
SCLERODERMIE ( SCL )
Bij deze reumatische aandoening, ook wel systemische sclerose genoemd, wordt het bindweefsel steeds stugger.
Bindweefsel komt in het hele lichaam voor. Het houdt de cellen van onze huid, gewrichten, spieren en organen bij elkaar. Ook spieren, gewrichten en organen - zoals slokdarm, longen, hart en nieren - kunnen in het ziekteproces betrokken raken. Men schat dat de diagnose elk jaar zo’n honderd keer wordt gesteld. Sclerodermie (harde huid) treft vrouwen drie keer zo vaak als mannen, meestal tussen het dertigste en vijftigste jaar. Sclerodermie kent een lokale vorm (plaatselijke verharding) en een systemische vorm (verharding door heel het lichaam).
SPIERREUMA ( PR )
De medische naam voor spierreuma luidt: polymyalgia rheumatica (P.M.R.). Dit is een aandoening die de pijn en stijfheid veroorzaakt in bepaalde groepen spieren. De klachten manifestere zich meestal in de nek, de schouders en/of het bekken. De ziekte komt vrijwel uitsluitend voor bij mensen boven de 50 jaar, bij vrouwen twee keer zo vaak als bij mannen. P.M.R. begint plotseling. De patiënt weet meestal nog precies wanneer de klachten begonnen. Later blijkt dat men zich eigenlijk al niet helemaal fit voelde voordat de pijn begon. Men was vaker moe, vermagerde of had een verhoogde temperatuur.
SYNDROOM VAN REITER ( SvR )
Hierbij zijn klieren, met name de traan- en speekselklieren, ontstoken met klachten als droge ogen en een droge mond. Ook moeheid en gewrichtsklachten komen bij Sjögren veel voor. De ontstekingen zijn chronisch. Ze gaan dus niet meer weg. Ze kunnen variëren van licht tot zeer ernstig.
Mensen met het primaire syndroom van Sjögren hebben geen andere reumatische aandoening. Bij het secundaire syndroom van Sjögren is wél sprake van een andere reumatische aandoening, zoals reumatoïde artritis (RA) of systemische lupus erythematodes (SLE). Mensen met de secundaire vorm van Sjögren hebben vaak veel minder klachten dan mensen met primair Sjögren.
SYNDROOM VAN SJ�GREN ( SJ ) Hierbij zijn klieren, met name de traan- en speekselklieren, ontstoken met klachten als droge ogen en een droge mond. Ook moeheid en gewrichtsklachten komen bij Sj�gren veel voor. De ontstekingen zijn chronisch. Ze gaan dus niet meer weg. Ze kunnen vari�ren van licht tot zeer ernstig. Mensen met het primaire syndroom van Sj�gren hebben geen andere reumatische aandoening. Bij het secundaire syndroom van Sj�gren is w�l sprake van een andere reumatische aandoening, zoals reumato�de artritis (RA) of systemische lupus erythematodes (SLE). Mensen met de secundaire vorm van Sj�gren hebben vaak veel minder klachten dan mensen met primair Sj�gren.
SYNDROOM VAN TIETZE
Het syndroom van Tietze noemt men ook wel costochondrodynie. Het is een afwijking in de overgang van het kraakbeen naar het borstbeen ter hoogte van de tweede, derde of vierde rib. Meerdere overgangen van het kraakbeen naar het borstbeen kunnen zijn aangedaan.
De afwijking kan acuut, maar ook sluipend beginnen.
De afwijking uit zich als een pijnlijke zwelling en is op de röntgenfoto niet te zien. Er treedt pijn op bij bewegen, hoesten en bij druk. Soms doet ook de arm aan dezelfde kant pijn. Er is geen ontsteking. De pijnklachten verdwijnen meestal vanzelf. Soms komen ze terug.
SYSTEMISCHE LUPUS ERYTHEMATODES ( SLE )
LE is een auto-immuunziekte. Dat wil zeggen dat het afweersysteem zich tegen het eigen lichaam keert. Dit komt door een samenspel van factoren zoals zonlicht, hormonen en infecties. Er zijn verschillende vormen van LE. Bij de systemische vorm kunnen er in het hele lichaam ontstekingen ontstaan, in huid en gewrichten maar ook in organen als hart, nieren en longen. Bovendien komen er algemene verschijnselen bij zoals moeheid, koorts en gewichtsverlies.
LE komt veel vaker voor bij vrouwen dan bij mannen en openbaart zich meestal tussen 20-40 jaar. LE komt vaker voor bij mensen van het aziatische en negroïde dan bij het blanke ras.
SUBACUTE CUTANE LE
Subacute cutane LE (SCLE) kan zich op twee manieren uiten: als een rode, verdikte, schilferige huid, scherp afgegrensd of als rode ringen. Het lijkt op eczeem, schimmelziekte of psoriasis. De klachten betreffen meestal de aan zonlicht blootgestelde huid, zoals de onderarmen, schouders, nek en romp. Het verschijnsel komt iets minder vaak voor in het gezicht. De klachten verergeren als de patiënt veel in de zon of onder de zonnebank zit. Meestal ontstaan geen littekens of jeuk, maar de huid kan wel donkerder of lichter verkleuren.
Deze aandoening kan voorkomen in combinatie met Systemische Lupus Erythematodes (SLE).
TENDINITIS
Tendinitis betekent peesontsteking en wordt gerekend tot de reumatische aandoeningen. Vooral mensen boven de dertig jaar hebben last van de aandoening. Bij aanwijzingen van de ziekte zal de arts lichamelijk onderzoek doen en informeren naar de verschijnselen. Dit is nodig om te bepalen of de klacht plaatselijk is of onderdeel van een algemene reumatische ziekte. Laboratoriumonderzoek moet andere aandoeningen uitsluiten. Soms neemt men daarvoor ook röntgenfoto’s.
VIRALE ARTRITIS ( A )
Een virale artritis ontstaat na besmetting met het parvovirus.
Die besmetting verloopt op dezelfde manier als bij een verkoudheid of een griep. Bij sommige mensen gaat dit virus of de antistoffen ertegen via de bloedbaan naar bepaalde gewrichten. Daar ontstaat dan een ontsteking. De klachten kunnen wisselen van heftig tot vrij mild. De aangedane gewrichten zijn gezwollen en voelen pijnlijk en stijf aan.
Meestal gaat het om de wat kleinere gewrichten, bijvoorbeeld die van de handen. In de week voordat de gewrichtsklachten ontstaan, heeft de patiënt verschijnselen als koorts, spierpijn, hoesten, huiduitslag of vermoeidheid. Soms merkt de patiënt zelf niets, maar zijn er mensen, meestal kinderen, in de omgeving ziek geweest.
DE ZIEKTE VAN BEH�ET
Dit is en chronische aandoening met terugkerende ontstekingen. Deze ontstekingen kunnen zich onder andere uiten in de vorm van zweertjes in de mond en op de geslachtsdelen, oogontstekingen, huidafwijkingen, neurologische afwijkingen, gewrichtsontstekingen of afwijkingen aan de bloedvaten. De ziekte van Behçet is vrij zeldzaam en komt bij mannen meer voor dan bij vrouwen.
In het Midden-Oosten, Azië en Japan komt de aandoening vaker voor dan in de rest van de wereld.
De ziekte van Behçet is niet besmettelijk.
ZIEKTE VAN LYME
De ziekte van Lyme is een infectieziekte, overgebracht door teken die zijn besmet met de bacterie Borrelia burgdorferi.
Andere namen voor de ziekte zijn: Lymedisease, Lyme Borreliosis of de tekenbeetziekte. Vooral in het voor- en najaar zijn de teken actief. Niet alle teken zijn besmet met de bacterie. Dus ook niet iedere tekenbeet leidt tot de ziekte van Lyme. De teken hebben voor hun voortplanting bloed nodig. Dit bloed halen ze bij mensen en dieren. Bij het opzuigen komt de bacterie in het lichaam van het slachtoffer.
ZIEKTE VAN SAPHO
Dit is een combinatie van gewrichtsontstekingen en huidafwijkingen. SAPHO staat voor:
Synovitis: ontsteking van het vlies dat het gewrichtskapsel bekleedt
Acné: aandoening van de talgklieren
Pustulose: aanwezigheid van grotere aantallen pustels (met vocht gevulde holtes) op de huid
Hyperostose: verdikkig van het bot
Ostitis: ontsteking van het bot.
De huidafwijkingen komen vaak voor in de vorm van pukkels op handpalmen en voeten, zoals ook bij psoriasis te zien is.
De oorzaak van SAPHO is niet bekend. Het komt bij vrouwen en mannen even vaak voor en begint tussen het 20e en 60e levensjaar.
ZIEKTE VAN STILL
De ziekte van Still komt meestal voor bij kinderen. Het begint als een soort griep met klachten als gewrichtspijn, spierpijn, hoge koorts en keelpijn. Tijdens de koortspieken is er vaak lichte huiduitslag. Soms constateert de arts ook lymfklierzwelling, een opgezette milt of lever of een ontsteking van hart- of longvlies. De ziekte verloopt bij iedereen anders. Soms blijft het bij één periode met klachten.
Ook kunnen de klachten af en toe terugkeren en kan de aandoening blijvend worden. Bij de chronische vorm heeft de patiënt voornamelijk gewrichtsklachten. De gewrichten kunnen daardoor beschadigen. Ook kunnen de klachten zoals koorts, lymfklierzwelling en een opgezette milt blijven bestaan.
Niet genoemd zijn:
BB | - | Besnier Boeck Ziekte van (Sarcoïdose) |
CR | - | CrestZiektevanCrest |
- | Dermatomyositis | |
Du | - | Dupyten Ziekte van |
EDS | - | Ehlers-Danlos syndroom |
Fr | - | Forrestier Ziekte van (Bechterew) |
HS | - | Hypermobiliteit syndroom |
Pas | - | Poly - artritis |
PAN | - | Poly - artritis nodusa |
PN | - | Polyneuropatitis |
PO | - | Polymyosites |
WDR | - | Weke delen reuma |