Zodra een arts een patiënt gaat onderzoeken of behandelen, wordt er volgens de wet een overeenkomst gesloten. Onopgemerkt is er sprake van een soort contractje, waarbij de patiënt opdrachtgever is. Aan deze overeenkomst zitten diverse wettelijke rechten en plichten vast. Zo'n zelfde soort overeenkomst sluit u sinds 1 juli ook met de apotheker af, zodra u met een recept in de apotheek komt. Beide overeenkomsten staan vastgelegd in de zogenaamde Wet op de Geneeskundige Behandelingsovereenkomst (WGBO). Deze wet is van belang voor iedereen die met medische zorg te maken krijgt. De wet heeft tot doel de rechtspositie van de patiënt te versterken en beschrijft dan ook de rechten en de plichten van de patiënt.

Wettelijk gezien sluit u, door het receptje te overhandigen aan de balie, een behandelingsovereenkomst met de apotheker af. Dit betekent dat de apotheker of één van de apotheekmedewerkers u het voorgeschreven geneesmiddel zal afleveren. De apotheker geeft u daarbij advies over het gebruik van het medicijn en zal u zonodig verder begeleiden. In de wet (WGBO) zijn de volgende zaken vastgelegd:

• Het recht op informatie door de hulpverlener;
• Toestemming voor een medische behandeling;
• Inzage in het medisch dossier;
• Het recht op een tweede mening ("second opinion");
• Vertegenwoordiging van patiënten die zelf niet kunnen beslissen.

Behalve rechten hebben patiënten ook plichten: de patiënt moet de zorgverlener goed, eerlijk en volledig op de hoogte stellen van zijn problematiek. Met de juiste informatie kan de zorgverlener sneller en beter een diagnose stellen en kan hij beter zorg verlenen. De patiënt moet zoveel mogelijk met de zorgverlener meewerken en adviezen opvolgen. Een andere belangrijke plicht van de patiënt is de zorgverlener te betalen.

Het recht op informatie door de hulpverlener

Als patiënt hebt u recht op informatie. U moet immers kunnen beslissen of u de behandeling met geneesmiddelen wel wil. U moet dus informatie krijgen over:

• De werking van de medicijnen;
• Eventuele bijwerkingen;
• Wanneer de medicijnen gaan werken;
• Eventuele alternatieven voor deze medicijnen.

U hebt echter ook het recht om niet geïnformeerd te willen worden. U moet dit wel duidelijk aangeven in de apotheek. Doorgaans kunt u pas weloverwogen de zin en onzin van een geneesmiddel beoordelen en met het gebruik van een geneesmiddel starten als u goede voorlichting hebt gehad. U mag het apotheekteam hierover alle vragen stellen!

Daartegenover staat dat uw apotheker ook informatie van u nodig heeft om u goed te kunnen informeren. Zo is het van belang dat de medewerkers van de apotheek weten:

• Of u zwanger bent of niet meer;

• Of u borstvoeding geeft of niet meer;

• Of u een allergie heeft;

• Welke medicijnen u nog meer gebruikt.

Privacy

In de apotheek dient men de privacy van de patiënt te beschermen en te bewaren. Alles moet vertrouwelijk worden behandeld. Zo kan het voorkomen dat u het prettig vindt om met uw apotheker over uw geneesmiddelgebruik te praten, zonder dat anderen dit kunnen horen. In de WGBO is vastgelegd dat u voor dit soort gevallen om een gesprek in een aparte ruimte van de apotheek kunt vragen. Ook wanneer u iets langer met uw apotheker wilt praten over uw medicijngebruik, kunt u een afspraak maken voor een zogenaamd medicijngesprek. Het is belangrijk dat u de medicijnen die u gebruikt, meeneemt. U kunt bijvoorbeeld samen met de apotheker een inname-schema maken. De apotheek heeft ook hulpmiddelen om u te helpen herinneren aan het tijdstip van innemen. De apotheker heeft net als uw arts een beroepsgeheim. In het kader van uw behandeling zullen zij gegevens over u uitwisselen. Deze uitwisseling komt uw behandeling ten goede.

Inzage in het medisch dossier

De apotheker houdt een dossier bij met daarin het geneesmiddelgebruik van patiënten die de apotheek bezoeken. Deze gegevens zijn nodig om u te kunnen adviseren. Omdat het dossier gaat over uw lichaam en gezondheid, kunt u het uiteraard inzien, met uitzondering van de gegevens die niet over uzelf gaan. Ook kunt u eventueel een kopie meekrijgen. Speciaal voor het gebruik van geneesmiddelen tijdens vakanties kunt u uw apotheker vragen om `het geneesmiddelenpaspoort'. Dit is een overzicht van al uw geneesmiddelen. Bron Lupus Bulletin nr.62 maart 2008