Het virus dat de ziekte van Pfeiffer veroorzaakt, speelt mogelijk een rol bij het ontstaan van systemische lupus erythematodes (SLE). Dat ontdekte een onderzoeksteam onder leiding van dr. Michiel Pegtel van het VUmc in Amsterdam. Het zogeheten epstein-barrvirus verspreidt een boodschap die het immuunsysteem bij mensen met SLE op hol doet slaan. Pegtel denkt dat uit de nieuwe kennis op termijn mogelijk nieuwe behandelingen oplevert.

Bij bijna elk mens is het epstein-barrvirus in een heel klein percentage van de witte bloedcellen aanwezig. Tot voor kort werd gedacht dat het virus onzichtbaar was voor het afweersysteem. Dr. Michiel Pegtel heeft laten zien dat het virus een boodschap vanuit de witte bloedcellen een boodschap verstuurt aan het afweersysteem. Het immuunsysteem komt dan in actie, waardoor de meeste mensen niet ziek worden.

Immuunsysteem slaat op hol bij mensen met SLE Bij mensen met een ontregeld afweersysteem slaat dit mechanisme juist op hol. Pegtel en zijn onderzoekers hebben laten zien dat dit mogelijk in de huid van mensen met systemische lupus erythematodes gebeurt. Alarmcellen in het immuunsysteem zorgen ervoor dat er ontstekingen chronische (gewrichts)ontstekingen ontstaan.

Grote rol voor kleine blaasjes Heel kleine blaasjes uit de witte bloedcellen brengen de boodschap van het eppstein-barvirus over aan het immuunsysteem. Deze blaasjes heten exosomen. Ook bij kanker kunnen de exosomen ervoor zorgen dat het immuunsysteem geactiveerd wordt. Kankerpatiënten kunnen dan resistent worden tegen de behandeling.

Veel kansen voor nieuwe behandelingen Michiel Pegtel is enthousiast over zijn ontdekking. ‘Als we dit mechanisme verder kunnen begrijpen en ontrafelen, biedt het veel biedt het veel kansen voor de behandeling van allerlei aandoeningen. Dan denk ik aan de auto-immuunziekte SLE, maar ook aan kanker.’ Inmiddels is een VUmc-onderzoeksteam gestart met de ontwikkeling van nieuwe methodes om de ontrafeling van dit ingenieuze communicatiemechanisme mogelijk te maken.

Publicatie VUmc-onderzoeker Pegtel en zijn collega’s publiceren hun onderzoek in het gerenommeerde tijdschrift PNAS. Het onderzoek is tot stand gekomen door een intensieve samenwerking tussen artsen en wetenschappers van een groot aantal afdelingen, zoals pathologie, oncologie, reumatologie, dermatologie en neuro-oncologie van VUmc en onderzoekers en artsen uit Utrecht en de Verenigde Staten.

 

Bron: VUmc